Nagrobek Piotra Tarnowskiego


Nagrobek Piotra Tarnowskiego jest wyjątkowym dziełem sztuki, którego historia sięga początków XVII wieku. Znajduje się on w bazylice katedralnej Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Mikołaja w Łowiczu, gdzie sprawuje niezwykłą rolę w przestrzeni sakralnej.

Powstały w latach 1603-1604, nagrobek przeszedł wiele przebudów, szczególnie między XVII a XIX wiekiem, co świadczy o jego znaczeniu historycznym oraz artystycznym. Jego autorem jest Willem van den Blocke, znany twórca, którego talent posłużył do stworzenia tego znakomitego pomnika.

Charakterystyczne dla nagrobka jest realistyczne przedstawienie postaci, które zostało starannie odseparowane od bogatej dekoracji tła. Kompozycja ta podkreśla znaczenie formy ludzkiej, co sprawia, że nagrobek Tarnowskiego zdobywa uznanie w kontekście rzeźby sepulkralnej I ćwierci XVII wieku. Zajmuje szczególne miejsce zarówno w niderlandzkich tradycjach artystycznych, jak i w lokalnych, polskich konwencjach plastyki renesansowej.

Kaplica św. Trójcy

Kaplica św. Trójcy została zrealizowana dzięki fundacji arcybiskupa Jana Tarnowskiego, pełniąc funkcję mauzoleum dla rodziny Tarnowskich. Prace budowlane miały miejsce w latach 1609-1611, na terenie wcześniejszej, wielobocznej kaplicy z pierwszej połowy szesnastego wieku.

Do wnętrza prowadzi niezwykle dekoracyjny, kamienny portal, który przyciąga wzrok swoim różnorodnym wybarwieniem. Portal, osadzony na kolumnach i zwieńczony belkowaniem z przerywanym frontonem, jest wzbogacony o dwa herbowe kartusze oraz alegoryczne figury. Jego pochodzenie datuje się na pierwszą połowę siedemnastego wieku.

Architektoniczna forma kaplicy, będąca późnorenesansowym dziełem, została zaprojektowana na planie kwadratu, a całość nakrywa wspaniała kopuła podzielona w rytm żebrowania, będąca zwieńczona latarnią.

Wyposażenie kaplicy w zakresie rzeźby kamieniarskiej jest dziełem Samuela Świątkowicza, który również stworzył cztery posągi ewangelistów, znajdujące się we wnętrzu. Wschodnia ściana kaplicy kryje w sobie wczesnobarokowy kamienny ołtarz, osadzony w ślepej arkadzie. W jego retabulum umieszczona jest majestatyczna alabastrowa płaskorzeźba przedstawiająca Opłakiwanie Chrystusa Ukrzyżowanego, natomiast na drugiej kondygnacji możemy podziwiać płaskorzeźbę Chrystusa Zmartwychwstałego. Obie z tych dzieł przypisuje się wybitnemu artyście Wilhelmowi van den Blocke.

Szczególnym uzupełnieniem ołtarza są figurki w stylu późnoklasycystycznym, które zostały wykonane przez Michała Raisa z Łowicza w roku 1863.

Nagrobek

Na zachodniej ścianie znajduje się nagrobek Piotra Tarnowskiego, który pełnił rolę chorążego łęczyckiego. Jego ufundowanie było dziełem syna, abp. Jana Tarnowskiego.

Ozdobiony figurami alegorycznymi, nagrobek wykonany jest z różnych rodzajów marmuru: czarnego, białego oraz czerwonobrunatnego. Charakteryzuje się on stylem architektonicznym, a jego tło harmonijnie łączy się z wyróżniającym się sarkofagiem.

Na sarkofagu leży zmarły, którego postać jest wysunięta na przedplan w odniesieniu do tła, które nawiązuje do epitafium Strobandów. Całkowicie modelowana figura rycerza ma wiele wspólnego z rzeźbą Jana Strobanda, zarówno w układzie ciała, jak i w detalach takich jak: kąt nachylenia korpusu w stronę widza, ułożenie rąk oraz nóg.

Ważnym szczegółem jest to, że twarz zmarłego nie wskazuje na oznaki zgonu. Odczytać można napięte mięśnie oraz ściągnięte brwi, co wskazuje na jego stan mentalny. Zastosowana budowa głowy ukazuje precyzyjną znajomość anatomii, a krótkie, faliste włosy są mało zróżnicowane w swej formie, co również znajduje analogię w innych rzeźbach tego artysty.

Interesującym aspektem nagrobka jest jego wszystkich detali. Precyzja roboty jest widoczna w projektach zbroi, łańcucha, szarfy, kołnierzyka oraz mankietów. Rzeźbiarz w sposób przemyślany ogranicza detale dekoracyjne i wykorzystuje motywy takie jak: pęki owoców, fryz z wolich oczu oraz kanelowane konsole z lwimi głowami.


Oceń: Nagrobek Piotra Tarnowskiego

Średnia ocena:4.5 Liczba ocen:5