Tytus Karpiński

---

Życiorys

W rodzinie Wawrzyńca i Elżbiety z Białków przyszedł na świat Tytus Karpiński. Ukończył szkołę realną w Łowiczu, a następnie z sukcesem zdał maturę. Jego dalsze kroki skierowały się na Wydział Mechaniczny Warszawskiego Instytutu Politechnicznego Cesarza Mikołaja II. W 1914 roku zastała go mobilizacja do armii carskiej. Rozpoczął służbę w kawalerii, po czym został skierowany do artylerii. Ukończył szkołę podchorążych artylerii w Odessie, gdzie otrzymał przydział do jednostki moździerzy, uczestniczącej w działaniach na froncie wołyńskim.

W 1916 roku Tytus zetknął się po raz pierwszy z lotnictwem. Dzięki studiom politechnicznym, został przydzielony jako porucznik obserwator artylerii oraz oficer techniczny do 7. oddziału lotniczego. 2 stycznia 1918 roku wstąpił do III Korpusu Polskiego w Rosji, a następnie służył w polskim oddziale awiacyjnym w Odessie.

Jesienią 1918 roku, pod pretekstem wznowienia przerwanych studiów, dotarł do Warszawy. Tam dołączył do tajnego Związku Lotników Polskich i wziął udział w zajęciu lotniska mokotowskiego, będąc jednym z organizatorów przejęcia tego obiektu oraz w zespole negocjacyjnym w sprawie kapitulacji oddziałów niemieckich. Po odzyskaniu niepodległości zgłosił się do służby w Wojsku Polskim 10 listopada 1918 roku. Niestety, pod koniec listopada, podczas lotu z por. pil. Miśkiewiczem, miał niefortunną katastrofę na lotnisku mokotowskim. 16 grudnia 1918 uczestniczył w pierwszej w Polsce przysiędze lotników na wierność Rzeczypospolitej.

W trakcie wojny polsko-bolszewickiej Tytus został przydzielony do 11. eskadry wywiadowczej, a w styczniu 1920 roku objął jej dowództwo. Wyróżniał się w roli jednego z pionierów, którzy stworzyli i wdrożyli regulaminy użycia lotnictwa w polskim wojsku. Uczestniczył w działaniach bojowych, w tym nad nawiązaniem łączności z grupą operacyjną kawalerii, która działała w kierunku Słucka.

Po zakończeniu działań wojennych Tytus postanowił pozostać w Wojsku Polskim. 12 kwietnia 1921 roku został przydzielony do 1. pułku lotniczego jako oficer techniczny. W Warszawie w 1925 roku ukończył szkolenie pilotażowe, a dwa lata później awansował na majora. W 1927 roku objął stanowisko szefa Wydziału Technicznego w Departamencie IV Lotnictwa MSWojsk. Dwa lata później awansował do stopnia podpułkownika, a w latach 1928–1930 kształcił się w Paryżu w École Superieure d’Aeronautique et de Constructions Mecaniques, zdobywając tytuł inżyniera.

Po powrocie do Polski, 20 listopada 1930 roku objął urząd II zastępcy ds. technicznych szefa Departamentu Aeronautyki Ministerstwa Spraw Wojskowych. 30 maja 1931 roku został wybrany do władz LOPP. Działał także w Komitecie budowy pomnika dla poległych lotników, który został odsłonięty w 1932 roku. 8 lutego 1933 roku mianowano go I zastępcą, a w marcu awansowano na pułkownika. W tym samym roku przewodniczył polskiej ekipie w zawodach o Puchar Gordona Bennetta, gdzie pod dowództwem kpt. Franciszek Hynek oraz por. Zbigniew Burzyński, na balonie „Kościuszko”, zdobyto pierwsze miejsce. W listopadzie zainicjował przekształcenie 113. eskadry myśliwskiej nocnej w jednostkę operującą na samolotach jednomiejscowych.

W 1938 roku objął stanowisko zastępcy szefa zaopatrzenia Dowództwa Lotnictwa MSWojsk. Dzięki swoim zdolnościom organizacyjnym przyczynił się do powstania w Szkole Podchorążych Lotnictwa Grupy Technicznej, gdzie szkolono oficerów służby technicznej oraz mechaników lotniczych. Działał również na rzecz organizacji lotniczych, aktivując komisję gospodarczą oraz komisję do spraw wypadków lotniczych. W sierpniu 1939 roku został szefem kontroli technicznej lotnictwa i wkrótce po tym, 26 sierpnia, przydzielono go do Naczelnego Dowództwa Lotnictwa i Obrony Przeciwlotniczej. Po agresji ZSRR na Polskę 17 września ewakuował się do Rumunii.

Udało mu się uniknąć długiego internowania i przedostał do Francji, gdzie wstąpił do komisji zajmującej się kwalifikacją polskich specjalistów lotniczych do pracy w francuskich zakładach. Po porażce Francji, przeniósł się do Wielkiej Brytanii. Tam wstąpił do Polskich Sił Powietrznych, otrzymując numer służbowy RAF P-0816. Służbę pełnił w Inspektoracie Polskich Sił Powietrznych, jako oficer łącznikowy z Dowództwem Obsługi Technicznej RAF, a w lipcu 1943 roku objął kierownictwo Polskiego Działu Organizacji, Techniki i Zaopatrzenia.

Tytus prowadził zespół, który w 1944 roku stworzył plan odbudowy i rozwoju polskiego lotnictwa na okres powojenny. W 1945 roku uzyskał awans do stopnia Air Commodore w brytyjskim lotnictwie. Służbę kontynuował do 1949 roku, a po demobilizacji osiedlił się w Londynie, gdzie aktywnie uczestniczył w środowisku polonijnym, stając się członkiem Stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii. Tytus Karpiński zmarł w czerwcu 1982 roku w Londynie, a jego ciało spoczęło na cmentarzu South Ealing.

Ordery i odznaczenia

W życiu Tytusa Karpińskiego uznanie jego zasług przejawiało się poprzez liczne odznaczenia, które otrzymał za swoje osiągnięcia. Poniżej przedstawiamy spis jego wyróżnień:

• Polowa Odznaka Obserwatora nr 3,
• Krzyż Walecznych – przyznany dwukrotnie,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
• Złoty Krzyż Zasługi – przyznany 19 marca 1931,
• Krzyż Komandorski Orderu Korony Rumunii,
• Legia Honorowa.

---

Oceń: Tytus Karpiński

---