Andrzej Borys

---

Działalność

Andrzej Borys to wybitny członek i współzałożyciel wielu grup artystycznych, które znacząco wpłynęły na rozwój fotografii w Polsce. Jego działalność obejmowała różnorodne inicjatywy, wśród których znalazły się:

• Studencka Grupa Fotograficzna „Kwant” w Kielcach (1970–1975),
• Klub „6 x 6” przy Pałacu Młodzieży w Warszawie (1975–1978),
• Fotoklub „Kontrast” w Kielcach (1970–1987) – gdzie pełnił funkcję prezesa przez jedną kadencję,
• Związek Polskich Artystów Fotografików (ZPAF) od 1978 roku, a także
• prezes Okręgu Świętokrzyskiego ZPAF w latach 1990–1994 oraz od 2002 do 2015 roku.

W swojej karierze Andrzej pełnił rolę instruktora fotografii kategorii „S”, co dodatkowo świadczy o jego zaawansowanej wiedzy i umiejętności w tej dziedzinie. Zasłynął jako organizator wielu istotnych działań artystycznych oraz plenerów, a także wystaw o zasięgu zarówno krajowym, jak i międzynarodowym. Warto zwrócić uwagę na szczególnie znaczące projekty:

• Pomysłodawca oraz organizator Międzynarodowych Plenerów Fotograficznych ART-EKO, które odbywają się od 1988 roku,
• Współorganizator wystaw fotograficznych „Raport Ekologiczny” w Kielcach, które miały miejsce w latach 1991 i 1992,
• Organizator i komisarz plenerów i wystaw pod tytułem „Świętokrzyskie w Obiektywie” w latach 2005–2008,
• Współorganizator, kurator oraz juror ogólnopolskiego konkursu „Życie jest piękne”.

Andrzej Borys jest również autorem innowacyjnego projektu „Sfotografuj wiersz – Zwierszuj fotografię”, do którego wiersz napisał uznany poeta Dawid Jung.

Twórczość

Andrzej Borys rozpoczął swoją pasję do fotografii w latach 70. XX wieku. Jego talent został doceniony już na samym początku kariery, kiedy to zdobył wyróżnienie na Ogólnopolskim Biennale Fotografii Studenckiej w Szczecinie w 1972 roku. Od tego czasu, artysta zrealizował ponad pięćdziesiąt indywidualnych wystaw oraz brał udział w ponad 150 ogólnopolskich i międzynarodowych wystawach zbiorowych.

Wystawy indywidualne

W ciągu swojej kariery, Andrzej Borys zorganizował wiele jedynych w swoim rodzaju wystaw indywidualnych. Do najważniejszych z nich należą:

• „Twarze” – Klub Politechniki Świętokrzyskiej, Kielce 1972,
• „Gdzieś obok nas” – Klub PŚ, Kielce 1973,
• „Rodzina” – WDK Radom 1978,
• „Fotografia” – Galeria Fotografii ZPAF, Kielce 1978,
• „Fotografia” – Klub Pod Jaszczurami, Kraków 1978,
• pięć wystaw indywidualnych związanych z akcją „Bieszczady 40” – Kielce w latach 1974 – 1979,
• „Barwy krajobrazu” – WDK Kielce 1981,
• „Fotografia” – Flint (USA) 1992,
• „Kieleckie Krajobrazy” – Flint (USA) 1992,
• „Ratujmy Karczówkę” – Klub Civitas Christiana oraz KCK, Kielce 1993,
• „Krajobrazy” – Galeria BWA Zielona, Busko-Zdrój 1992,
• „Krajobrazy” – WDK Kielce 1992,
• „Kaśka – Nastroje” (Akt i portret) – DŚT Kielce 1994,
• „Prezentacja autorska” – Państwowa Wyższa Szkoła Filmowa, Telewizyjna i Teatralna w Łodzi 1994,
• „Flint – Michigan” – KCK Kielce 1994,
• „Region Świętokrzyski” (fotografie na płótnie) – Centrum Targowe, Kielce 1994,
• „Krajobrazy” – Galeria Fotografii ZPAF, Kielce 1995,
• „Fotografia na płótnie” – Polsko Amerykański Klub Przedsiębiorczości oraz Fundacja Rozwoju Demokracji Lokalnej w Kielcach, Kielce 1995,
• „ani jawa, ani sen – fotografie” – Galeria Sztuki Współczesnej Oranżeria, Kielce 2021.

Wybrane wystawy zbiorowe

Andrzej Borys brał również aktywny udział w licznych wystawach zbiorowych, z których na szczególną uwagę zasługują:

• OWF „Biennale Fotografii Studenckiej” – Szczecin 1972, 1974,
• OWF „Studenckie Konfrontacje Fotograficzne” (II Nagroda) – Kielce 1974,
• „W Polskim Słońcu” (III Nagroda) – Bydgoszcz 1976,
• OWF „Konfrontacje Fotograficzne” – Gorzów Wielkopolski 1976 (Wyróżnienie dla zestawu Klubu 6 x 6),
• 1977 (II Nagroda dla zestawu Klubu 6 x 6),
• „Wystawa Fotografii Klubu 6 x 6” (I Nagroda + Dyplom FASFwP) – Warszawa 1977,
• MSF „Blow UP 76” – Dafoifischell Art. (Belgia) 1976,
• MSF „Agfa Gewert Klub” – 1976,
• MSF – Kontrijk (Belgia) 1976,
• MSF (Dyplom Honorowy) – Mechelen 1978,
• „Europe Welle Soor” (Dyplom) – RFN 1976,
• „Auteurop 76” (Złoty Medal FIAP) – Paryż 1976,
• „Fotografia Akademika” – Pardubice (CSRS) 1973,
• MSF – Reims (Francja) 1977,
• OWF „Rewizje” – Koszalin 1979,
• OWF „Biennale Fotografii” – Łódź 1977,
• OWF „Dziecko” – Piła 1977,
• OWF „Test” – Koszalin 1978,
• MSF – Algavre (Portugalia) 1977,
• „Auteurop 78” – Paryż 1978,
• MSF „Foto Expo 77″ (Srebrny Medal FIAP) – Poznań 1977,
• OWF „III Biennale Fotografii Studenckiej” – Kielce 1978,
• „IV Biennale Fotografii Studenckiej” (II Nagroda) – Kielce 1980,
• „Biennale Krajobrazu Polskiego” – Kielce 1981, 1983 (I Nagroda + Srebrny Medal FASFwP), 1992 (Grand Prix + Dyplom Jana Bułhaka), 1994 (Grand Prix w dziale „Piękno krajobrazu” + I Nagroda w dziale „Ekologia”), 1996 (II Nagroda),
• OWF „Socjologicznej” (prezentacja autorska) – Bielsko Biała 1987,
• „Międzynarodowy Rok Dziecka” (organizator : UNESCO) – 1987,
• „Mistrzowie Polskiego Pejzażu” – Galeria Willa, Łódź 2001, Legnica, Kielce, Warszawa, Olsztyn, Ostrowiec Świętokrzyski, Bielsko Biała (2001 – 2005),
• udział we wszystkich wystawach Okręgu Świętokrzyskiego ZPAF od 1978,
• udział we wszystkich wystawach poplenerowych z cyklu „Art – Eko” od 1988.

Publikacje

Andrzej Borys to uznany fotograf, który ma na swoim koncie wiele interesujących projektów. Wśród jego publikacji znajdują się albumy, które zdobyły duże uznanie.

Jednym z nich jest album „Sztuka Ziemi Kieleckiej – Fotografia”, wydany w Kielcach w 1997 roku. Kolejnym znaczącym dziełem jest „Mistrzowie Polskiego Pejzażu”, które ukazało się w Kielcach w 2000 roku.

Warto dodać, że jego fotografia była obecna w licznych wydawnictwach katalogowych Okręgu Świętokrzyskiego Związku Polskich Artystów Fotografików od 1978 roku. Dodatkowo, Borys uczestniczył w tworzeniu „Sztuki Fotografii” – Almanach 30-lecia Okręgu Świętokrzyskiego ZPAF, który obejmuje lata 1978 – 2008.

Nagrody i odznaczenia

Andrzej Borys zdobył wiele znaczących nagród i odznaczeń w swojej karierze artystycznej. Wśród nich znajduje się Złoty i srebrny medal FIAP oraz tytuł Artiste FIAP, które zostały mu przyznane przez Międzynarodową Federację Sztuki Fotograficznej w 1980 roku.

W latach 1985 oraz 1994 został uhonorowany Nagrodą Wojewody Kieleckiego, co potwierdza jego znaczący wkład w rozwój kultury regionalnej. W 1984 roku otrzymał również Dyplom Uznania Ministra Kultury i Sztuki oraz Odznakę „Zasłużony Działacz Kultury”.

Natomiast w 2003 roku przyznano mu Nagrodę II stopnia Prezydenta Miasta Kielce za osiągnięcia w dziedzinie twórczości artystycznej, upowszechnienia oraz ochrony Kultury. Kolejnym wyróżnieniem była Odznaka „Za Zasługi dla Kielecczyzny”, a także dyplom imienia Jana Bułhaka.

W 2007 roku otrzymał odznakę honorową „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, a rok później, w 2008, Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” z rąk Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Jego osiągnięcia zostały dodatkowo docenione w formie Srebrnego Medalu „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” oraz Złotego Medalu „Zasłużony dla Fotografii Polskiej”. Ostatecznie w 2021 roku przyznano mu Nagrodę Miasta Kielce, co stanowi ukoronowanie jego dorobku artystycznego.

---

Oceń: Andrzej Borys

---