Helena Brodowska (działaczka komunistyczna)

Była córką Leona, żydowskiego lekarza. Jej zaangażowanie w sprawy społeczne zaczęło się już w młodości, kiedy to w lutym 1905 roku została usunięta z gimnazjum za aktywne uczestnictwo w strajku szkolnym. W tym samym okresie wstąpiła do Socjaldemokracji Królestwa Polskiego i Litwy (SDKPiL). W latach 1906–1913 studiowała chemię na politechnice w Zurychu, gdzie również wyszła za mąż za znanego działacza SDKPiL, Mieczysława Brońskiego-Warszawskiego.

Po zakończeniu studiów, w latach 1913–1919, pracowała w laboratoriach miejskich w Zurychu oraz w chemicznych fabrykach w Menzingen, gdzie zdobyła doświadczenie jako inżynier chemik. W styczniu 1919 roku, po powrocie do Polski, dołączyła do KPRP, angażując się w technikę partyjną. Od czerwca 1920 roku pracowała w berlińskim wydawnictwie partyjnym KPRP, a od jesieni 1921 roku, po uzyskaniu zgody KC KPRP, jako chemik specjalista w przedstawicielstwie handlowym Rosyjskiej Federacyjnej Republiki Radzieckiej (RFSRR) w Berlinie. W tym czasie zmieniła stan cywilny, poślubiając Stefana Bratmana-Brodowskiego.

Po powrocie do kraju w październiku 1926 roku stała na czele Centralnej Techniki Partyjnej KPP przyjmując pseudonim „Janka”. W 1928 roku wyjechała do ZSRR, gdzie wstąpiła do WKP(b), uzyskując zaliczenie stażu partyjnego od 1919 roku. Krótko przebywała z mężem w Berlinie oraz Charkowie. W latach 1933–1935 pracowała w Najwyższej Radzie Gospodarki Narodowej w Moskwie. Na koniec 1935 roku objęła stanowisko dyrektora fabryki chemicznej w Kałacie, w obwodzie swierdłowskim.

Kiedy wybuchła „wielka czystka”, 25 maja 1937 roku została aresztowana przez NKWD, a 4 sierpnia tego samego roku poniosła śmierć. Po śmierci, w 1956 roku, została pośmiertnie zrehabilitowana, co zwróciło uwagę na jej wkład w historię Polski i ZSRR.